Jedno zdjęcie, by znaleźć ich wszystkich – OSINT na podstawie materiałów wizualnych [Czwartki z OSINTem]

Niezła inżynieria kognitywna. 'Można’ i zhakować wydział budowlany/architektury i do dokumentacji się dokopać…
To tak jak dziennikarz śledczy wysłał kiedyś zapytanie do bodajże fundacji Rockefellera i przyznali się…o plandemii.
Coś w ten deseń napisałem kiedyś o dźwiękach. Poniżej wpuszczę, chcecie możecie opublikować, jeszcze się nie dorobiłem bloga :-)
Może się komuś przyda.
OSINT – na tropi dźwięków, czyli fonoskopia etc.
W niniejszej publikacji nie będę się skupiał na definiowaniu fonoskopii jako takiej. Tego rodzaju wywodów można się naczytać w różnych publikacjach, zarówno w literaturze, jak i w internecie.
Mając do czynienia, w jakimkolwiek zdarzeniu, z dowodem w postaci dźwięku, możemy wbrew pozorom i tak dużo ustalić. Np. nagranie szczeku psa, głosu osoby, uderzenia jakiegoś przedmiotu itp. Nie zdziwi chyba wszystkich jeżeli napiszę, że służby gromadząc przeróżne bazy danych o 'potencjalnych przestępcach’, czyli swoich obywatelach, również tworzą zbiory z np. głosem danych osób (biometria). Potem łatwo rozpoznać w mig kto np. na jakimś nagraniu się wypowiada. Nawet jeśli będzie tam głos zniekształcony celowo przez różne sztuczki, jak np. podczas wywiadów w tv, gdzie twarz jest zamazana – zdepikselizowana, a dany informator posługuje się grubszym, sztucznym głosem, to i tak można przy pomocy odpowiednich zabiegów wykryć autora (…).
A co jeśli na nagraniu mamy np. głos psa? Oczywiście być może są bazy danych i w tym obszarze. Jeżeli nie musimy ustalić na podstawie jego odgłosu, szczeku, jęku itp. co to za rasa. Np. inaczej szczeka pitbull, inaczej podwórkowy 'misiek’. Oczywiście to będzie przybliżony szacunek. Dalej, wsłuchując się w tło – drugi plan, możemy ustalić czy jest jakieś 'echo'(czyli w jakimś terenie przestrzennym, który je oddaje), inne szczeki, głosy np. ptaków (wieś, wiosna), samochodów (natężenie ruchu). Sam charakter szczeku można skonsultować ze specjalistami kynologii, weterynarii itp. miłośników psów. Możemy spróbować ocenić czy pies jest drażniony, czy kogoś atakuje, czy po prostu szczeka jak ktoś obcy przechodzi koło ogrodzenia, np. chodnikiem (kontekst sytuacyjny).
Zarazem wyłania się profil ludzi, którzy kupują – posiadają określone rasy psów.
Pomimo braku dostatecznej liczby danych, np. wołania psa po imieniu – jak się wabi, możemy pokusić się o wrzucenie tego to netu, porównanie jego szczeku ze szczekaniem psów, którymi ktoś się afiszuje, chwali np. na społecznościowych, nagraniem na YT itp. Wówczas po nitce do kłębka. Choć to może się wydawać mozolne, ale kto powiedział, że śledztwo to łatwa sprawa. Z drugiej strony to czyni go wciągającym.
A co jeśli na x nagraniu mamy do zidentyfikowania określony dźwięk, np. uderzenie jakiegoś przedmiotu, dajmy na to metalu? Mając na uwadze powyższe możemy jeszcze porównać samemu dokonując np. na składzie z metalami uderzeń, dla zobrazowania. Oczywiście specjalista w dziedzinie mechanoskopii tego rodzaju również może być nieoceniony. Czasem może okazać się banalnie, że samo określone uderzenie metalu, to znak, że dane zdarzenie miało miejsce np. na składzie z żelastwem, złomowisku, budowie w okolicy, warsztacie samochodowym itp.
Oczywiście, jak w powyższym przykładzie, drugi plan, metadane, są nieocenione.
Poddałem tu krótkiej analizie trzy przykłady, jednak jak wiadomo możemy mieć do czynienia z setkami dźwięków do analizy. Piski opon, szum, muzyka, upadek, dźwięk piły etc. Powyższe może stanowić punkt wyjścia – schemat postępowania na początek. Dalej – wszystko zależy od rozwoju sytuacji. Ścieżki postępowania również będą różne, pomijając indywidualność każdego zdarzenia – ujęcie sprawcy stalkingu, zidentyfikowanie właściciela psa, który kogoś pogryzł, złapanie rzezimieszków, którzy poobijali auto itp.
W każdej sytuacji w toku naszego śledztwa będąc w 100% pewnym winnego możemy dokonać zatrzymania obywatelskiego i przekazać sprawców w ręce Policji. Oczywiście w miarę możności zawsze lepiej się 'dogadać’. Czasem jakiś 'wybryk’ może przerodzić się w dobre relacje. Jednak na wypadek negatywnego rozwoju próby ugodowej lepiej mieć zabezpieczony materiał, który posłuży organom ścigania.
Przy tego typu dochodzeniach warto też wspomnąć o dostępnych ogólnie programach – aplikacjach komputerowych, jak np. VLCMediaPlayer, który umożliwia otwarcie niekompletnych plików multimedialnych (przydatne w sytuacji nagrań uszkodzonych), Audacity – wycinanie fragmentu z nagrania, np. do porównań samego głosu psa, spowolnienie tempa nagrania, żeby uchwycić szczegóły itp.
Zawsze liczy się wyciśnięcie maximum informacji na temat danego dźwięku. Co to jest, gdzie to może być, kto takich używa, kiedy to może być użyte, jaki jest tam tembr, w jakim celu się tego używa etc., czyli 7 złotych pytań kryminalistyki z marszu. Druga sprawa – tło.
Rzecz jasna samo źródło – nośnik tych danych, to również obiekt do badań, pod kątem metadanych. Tu możemy ustalić np. datę nagrania. Już tylko po tym dotrzemy do zakresu przestrzeni czasowej, w której mogło mieć miejsce określone zdarzenie. Ułatwieniem będzie, jeżeli będzie to opublikowane na www – wówczas kiedy i IP łatwiej ustalić. Również nazwa, dane dotyczące sprzętu, którym nagrano to, to cenny materiał – kto gdzie takim wywołał, wgrał, opublikował, gdzie można taki kupić, daty zakupu takich urządzeń, daty produkcji, dane cechy charakterystyczne.
Warto jeszcze dodać, iż może w toku prowadzonego śledztwa przydać się wiedza o 'fonosferze’, m.in.:
baza wiedzy o dźwiękach i utworach do muzykoterapii
wiedza z zakresu muzykologii
o dźwiękach w filmach
badania zapisów dźwięków utrwalonych przez lotnicze rejestratory rozmów
audiobooki, podcasty etc.
fonetyczne, specjalistyczne bazy danych.
Oprócz azalizy samego, kluczowego dla sprawy, dźwięku istotne może być określenie zakłóceń znajdujących się na nagraniu.
Ciekawym źródłem choćby dla porównań może być, oprócz standardowych podsłuchów służb, nagranych celowo kłótni, skrzynek poczty głosowej, z nr 112 itp., dźwięk z domofonów, furtek na podsłuchu. Tu trzeba wspomnieć o projekcie nowych 'latarni wieloskładnikowych’ – w jednym lampa diodowa, kamera, antena 5G i mikrofon.
W służbach, powiedzmy sobie wprost, są bazy danych zawierające próbki głosu osób podejrzanych. Nie trudno się domyśleć, że jest możliwość swingowania sytuacji i już ktoś może być na liście podejrzanych. Docelowo z pewnością głosy wszystkich są w jakiejś bazie.
Wspomnąć należy tutaj, iż nagrania z ukrycia bez udziału nagrywającego są prawnie niedopuszczalne (oficjalnie). Jeżeli bierzemy udział w np. rozmowie wówczas możemy nagrywać. Osobiście zalecam nagrywać co się da, jak się da, a potem zastanowić się jak ten materiał rozegrać operacyjnie. Przecież i tak inne strony się nie liczą z nami (mam tu na myśli wolnych, świadomych, prawych obywateli, wiedzących, że wszyscy jesteśmy równi).
Dla stwierdzenia autentyczności nagrania, np. dla celów dowodowych (dostarczenie organom ścigania) wymagane jest dostarczenie go z oryginalnym urządzeniem nagrywającym. Kopia służy jedynie do badania ciągłości, integralności nagrania. Myślę, że taki wymóg może ozn. np. że chcą po prostu wiedzieć kto nagrywał, kiedy, a w razie nagranie niewygodne… Wyobraźmy sobie sytuację, że obserwujemy jakieś zdarzenie o charakterze przestępczym. Nagrywamy je, ale chcąc pozostać anonimowym, a zarazem dostarczyć dowody dla Policji, kopiujemy i podrzucamy organom ścigania. I tu korzystając z 'furtek’ prawnych, np. 'papug’ w sądzie, może na korzyść gangstera podważać autentyczność dowodu. To samo – analogicznie, gdy np. winnym jest funkcjonariusz publiczny. Morał tego wątku- warto sobie robić kilka kopii, na wszelki wypadek. W 'państwówce’ takie nagranie wędruje drogą służbową i kto wie co może się zdarzyć podczas tej wędrówki. Sam fakt często wykonywania wszystkiego według instrukcji jest ryzykiem. Trzeba brać pod uwagę, iż biegły czy to z listy biegłych sądowych, czy ad hoc spoza niej, może być przekupiony, zastraszony, współpracować itp.
Badając takie cechy jak głos, mowa, transkrypcja, biegły stara się określić cechy danej osoby. Oczywiście jeżeli ktoś udaje zdenerwowanie, zmęczenie, zestresowanie itp., to i wynik oceny psychofizycznej będzie błędny. Słyszałem powiedzenie, że najlepsi aktorzy są wśród zwykłych ludzi. To jak z dziewczynami – często o wiele ładniejsze można zaobserwować na ulicach miast, niżeli na wyborach miss. Półżartem, ale chodzi o ukazanie kontekstu.
Jak widać jest wiele kwestii, które należy wziąć pod uwagę przy ocenie nagrania. Kontekst sytuacyjny, zależności (korelacje czasowe, analizę stylistyczną, umiejscowienie i dynamika akcentów, manipulacje etc.). Istotne jest również środowisko – teren otwarty, zamknięty. Możliwe, że na jakimś z nagrań będzie słychać w tle śpiew ptaków, niczym w lesie. Ale czy nie można dokonać takiego sztucznego podkładu? Owszem – muzyka relaksacyjna wykorzystywana w muzykoterapii.
W sytuacji zlecenia badań biegłemu nie zalecam osobiście sugerować mu zbytnio hipotez. Wówczas ocena może okazać się bardziej chłodna, czysto techniczna, tym samym zbliżona do prawdy. Jeżeli np. podejrzewamy zmanipulowane/przerobione nagranie, to tego nie mówmy. Wśród pytań skierowanych do biegłego możemy postawić takie np.: Czy nie jest nagranie zmodyfikowane? Nie mówmy również w jakim momencie podejrzewamy ingerencję, jak i czego sprawa dotyczy w ogóle. Manipulacja w kluczowym, istotnym miejscu ozn., że tu leży powód.
Wstępnie możemy na własną rękę badać jakieś nagranie, równolegle prowadzone analitycznie przez służby, jednak musimy uzbroić się w cierpliwość. Wyczytałem bowiem gdzieś niegdyś, że biegły 1 minutę nagrania może analizować…1-3 godziny. Warto więc rozejrzeć się za możliwościami technicznymi, technologicznymi. Może są na rynku jakieś specjalistyczne oprogramowania (poza w/w), AI? To trochę jak z oprogramowaniem do oceny awarii w aucie. Ma je na laptopie mechanik, ale sami tez takowe możemy nabyć. Oczywiście zakres dalszych, fachowych prac, tylko dla zaawansowanych.
Warto wspomnieć, iż bez problemu można znaleźć w internecie wszelkiego rodzaju filmiki czy to nt. używania w/w oprogramowania, czy zawierające odgłosy wydawane/towarzyszące jedzeniu, piciu różnych produktów etc.